Με μεγάλη επιτυχία έγινε η παρουσίαση του βιβλίου για την ιστορία της Παλαιάς Φώκαιας Μ. Ασίας στο θεατράκι της παραλίας στην Παλαιά Φώκαια Σαρωνικού Αττικής το Σάββατο 3 Σεπτεμβρίου 2022 στις 20 μμ. Το σημαντικό αυτό βιβλίο του αείμνηστου Νικολάου Χόρμπου με καταγωγή από την Παλαιά Φώκαια Μικράς Ασίας έρχεται να καλύψει ένα μεγάλο γνωστικό κενό στις γνώσεις μας για μία περιοχή της Ιωνίας που διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στις ιστορικές εξελίξεις. Στα αρχαία χρόνια (600 π.Χ.), στην διάδοση του ελληνικού πολιτισμού, με 25 αποικίες που ίδρυσε στην Δυτική Μεσόγειο, κυρίως σε Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, σε αυτό που χαρακτηρίσθηκε αργότερα σαν Δύση. Μία ιστορία που παρέμεινε άγνωστη στον ελληνικό λαό μέχρι σήμερα. Κατόπιν, η Ιωνική περιοχή των Φωκών έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο, χωρίς να το επιδιώξει αυτή τη φορά, στη νεώτερη ιστορία, αφού από εκεί ξεκίνησε ο «πρώτος διωγμός», δηλαδή η Α΄ φάση της Γενοκτονίας από το τουρκικό κράτος, διαμέσου παρακρατικών/παραστρατιωτικών οργανώσεων και ενόπλων ομάδων.
Οι ομιλητές καθήλωσαν όσους παραβρέθηκαν στην εκδήλωση αυτή μνήμης που πλαισιώθηκε μουσικά από την σπουδαία ερμηνεύτρια λαικών, ρεμπέτικων, έντεχνων, Μικρασιατικών τραγουδιών, με καταγωγή από τις Φώκαιες Μ. Ασίας Αναστασία Βογιατζή – Μιχαλοπούλου. Η Αναστασία είναι απόγονος μουσικής Φωκιανής οικογένειας και ειδικά της περίφημης στιχουργού, μουσικού, ερμηνεύτριας παραδοσιακών, κυρίως αμανέδων που γεννήθηκε στην Π. Φώκαια της Ιωνίας. Επίσης η Αναστασία είναι απόγονος και του τελευταίου Ιερέα της κεντρικής εκκλησίας της Π. Φώκαιας την Αγία Ειρήνη που είχε το ίδιο τραγικό τέλος με τον Αγιο Χρυσόστομο Σμύρνης. Βιογραφικά στοιχεία της Ρηνιώς και του παπαναστάση υπάρχουν μαζί με πολλά άλλα μοναδικά ντοκουμέντα στο βιβλίο, αρκετά των οποίων βλέπουν το φώς της δημοσιότητας για πρώτη φορά! Ο αείμνηστος συγγραφέας Νικόλαος Χόρμπος γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 29 Απριλίου 1927 από γονείς με καταγωγή την Παλαιά Φώκαια Μικράς Ασίας, οι οποίοι μετά τον διωγμό του 1914 δεν επέστρεψαν στην Μικρά Ασία. Σπούδασε στην Ιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης και εκπαιδεύτηκε στη Δερματολογία. Από το 1961 εντάχθηκε στο ΙΚΑ: εργάσθηκε στη Θεσσαλονίκη, στα Νέα Μουδανιά, στο Παγγαίο, στη Νέα Μηχανιώνα και στη Βέροια.
Άνθρωπος πολυπράγμων και πολυεπίπεδος, ήταν μέλος του Ελληνογαλλικού Συνδέσμου, του Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Θεσσαλονίκης, του Φιλοτελικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης. Όσοι τον γνώρισαν ήξεραν καλά το πάθος του µε την ιστορία κυρίως της Θεσσαλονίκης και της Μικράς Ασίας. Καρπός αυτής της έρευνας είναι τα βιβλία που εξέδωσε: Η Θεσσαλονίκη µέσω του φακού του Γιάννη Λυκίδη, Θεσσαλονίκη Άνω Πόλη, Ανατολική Θεσσαλονίκη, Παλαιά Φώκαια Μικράς Ασίας, Τα Φωκαϊκά Βλέμματα του Φελίξ Σαρτιώ, Η Ιστορία της Ιωνικής Εστίας και το υπό έκδοση Γλωσσάρι Ανθολόγιο μικρασιατικών λέξεων σε συνεργασία με τον Στέλιο Μανώλογλου.
Το βιβλίο επανεκδόθηκε κατόπιν συλλογικής χρηματοδότισης κυρίως Φωκιανών και άλλων Μικρασιατών και φίλων. Επιμελητής της έκδοσης κατόπιν επιθυμίας του Ν. Χόρμπου είναι ο Γιάννης Κιουλέκας (ιστορικός ερευνητής). Αρθρογραφεί στα ΜΚΔ για τις Φώκαιες Μ. Ασίας (ιδιαίτερη πατρίδα των προγόνων του), το Μικρασιατικό Ζήτημα σήμερα και την ανάδειξη της Γενοκτονίας σε Αν. Θράκη – Μ. Ασία (Ιωνία, Πόντο, Καππαδοκία, Βιθυνία κλπ) της περιόδου 1914 – 1922. Δραστηριοποιείται στον οργανωμένο μικρασιατικό χώρο για την διάσωση της ιστορικής μνήμης.
Οπως ειπώθηκε από τον Γιάννη Κιουλέκα (επιμελητής της έκδοσης) που μεταδόθηκε σε ζωντανή μετάδοση, ολόκληρη η εκδήλωση σύντομα θα κυκλοφορήσει μόνιμα στα ΜΚΔ από τον PARAKTIOS.GR – Αγαμέμνων Ξυγκάκης, καθώς και από το ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ σε επεξεργασμένη μορφή, για να την παρακολουθήσουν πολλοί που για διάφορους λογους δεν μπόρεσαν.
Ο Κος Κιουλέκας ανακοίνωσε ότι οι Φωκιανοί ξεκίνησαν το ταξιδι προς την αυτογνωσία πρίν μερικά χρόνια με τα 2 Πανελλήνια Ανταμώματα για πρώτη φορά από το 1922. Επίσης, παρέδωσε στον Πρόεδρο της Κοινότητας Κο Α. Παπουτσή υπόμνημα για καθιέρωση ετήσιας εκδήλωσης της 12ης Ιουνίου σαν ιδιαίτερη ημέρα μνήμης σε Παλαιά Φώκαια Αττικής & σε Νέα Φώκαια Χαλκιδικής όπου θα παραδοθεί ταυτόχρονα ανάλογο υπόμνημα. Το υπόμνημα υπογράφουν από κοινού οι Κοι Γ. Κιουλέκας & Π. Παντζίκης.
Τέλος, από τον Κο Κιουλέκα εξαγγέλθηκε ότι σύντομα θα υπάρξουν νέες σημαντικές πρωτοβουλίες από τους Μικρασιάτες Φωκιανούς ανάδειξης και διάσωσης της ιστορίας των προγόνων τους…
Χορηγοί της εκδήλωσης υπήρξαν Η Κοινότητα Παλαιάς Φώκαιας Αττικής, ο Σύλλογος Εμπόρων & Επιτηδευματιών Παλαιας Φώκαιας, το ΝΠΔΔ Δήμου Σαρωνικού (Αριστόδικος) και το Αρχείον Πολιτισμού.
